پارک کوهسنگی در مشهد
مشهد را می توان گردشگر پذیرترین شهر ایران دانست. این کلان شهر زیبای کشورمان، همه وجوه جذب توریست را از توریسم مذهبی و اقتصادی گرفته تا تاریخی و طبیعی در خود جای داده. هر ساله حدود 25 میلیون گردشگر به این شهر وارد می شوند. این تعداد بالای مسافر، علاوه بر زیارت مرقد امام هشتم شیعیان، اغلب به دنبال جاهای دیدنی دیگر در شهر مشهد نیز هستند تا سفر خود را بدل به مسافرتی سیاحتی و زیارتی بکنند. از جمله مکان هایی در مشهد که هر توریستی از آن بازدید خواهد کرد، پارک کوهسنگی می باشد.
پارک کوهسنگی در واقع یکی از قدیمی ترین و معروف ترین پارک های تفریحی در داخل خود شهر مشهد به شمار می آید. این پارک در جنوب غربی شهر مشهد و در انتهای خیابانی به نام کوهسنگی قرار گرفته. این پارک بعد از پارک ملت، دومین مجموعه علمی، تفریحی و بوستان بزرگ شهر مشهد محسوب شده و بعد از مرقد امام رضا و مقبره فردوسی، سومین مکان پر بازدید توریستی این شهر می باشد. به خاطر آب و هوای بسیار خوب، طبیعت زیبا و نیز تفریحات موجود در آن، کوهسنگی مکانی بسیار مناسب برای گردش‌های خانوادگی و دوستانه دسته جمعی بوده و هر سلیقه ای در هر سنی را راضی نگاه می دارد.
علت نامگذاری پارک کوهسنگی
نقشه پارک کوهسنگی در مشهد حالت مثلثی داشته و بیشتر فضای آن به شکل ارتفاعات صخره ای و سنگی است. در کل دو کوه سنگی با بلندای کم این پارک را در میان گرفته اند که باعث شده از قدیم الایام به این منطقه عنوان کوهسنگی را بدهند. در واقع کوهسنگی دو قله از کوه های بینالود می باشد که در داخل این شهر جای گرفته اند. بزرگراهی به نام بزرگراه آسیایی بین این کوه و رشته کوه بینالود جدایی انداخته و باعث شده این دو قله بخشی از فضای شهری مشهد تلقی گردند.
پیشینه پارک کوهسنگی
پارک کوهسنگی از چندین سده قبل، به عنوان یکی از مناطق خوش آب و هوا و ییلاقی مشهد، جایگاه ویژه ای داشته. وجود کوه هایی که ارتفاع کم داشتند و به راحتی می شد به آنها صعود کرد و همچنین چشم اندازهای طبیعی زیبای آن باعث شده بود که که حتی بسیاری از امرا و پادشاهان نیز نگاه ویژه ای به این شهر داشته باشند. برای نمونه شاه عباس صفوی، تاج سلطنت خود را در سن 16 سالگی، در سال 95 هجری قمری در کوهسنگی دریافت کرده. محل تاجگذاری شاه عباس، در بخشی موسوم به ایوان کوهسنگی انجام شده. مصالح آرامگاه نادرشاه نیز، از سنگ های گرانیت یا خارای منطقه کوهسنگی به نام سنگ هرکاره انتخاب شده بودند.
در سال 1310 در این منطقه قناتی جاری شده و استخری در آن تعبیه گردید. هشت سال پس از آن یک ساختمان دو طبقه به وسیله آلمانی ها احداث شد. همچنین نرده کشی، گلکاری و جدول کشی خیابان ها در آن انجام شد و به تدریج این منطقه از یک تفرجگاه به صورت یک بوستان طبیعی و مدرن در آمد. تا قبل از سال 1340 کوهسنگی در حاشیه و کناره شهر مشهد قرار داشت. اما در این سال با توسعه مشهد و نیز ساخت خیابان کوهسنگی و امتداد آن تا ایستگاه راه آهن مشهد، پارک کوهسنگی بخشی از بافت شهری مشهد قرار گرفت.
در زمان محمدرضا شاه پهلوی، پارک کوهسنگی یکی از تفریحگاه های عمده شهر مشهد بود که در آن رستوران و تالاری ایجاد شده بود. همچنین در آن دوران اولین باغ وحش مشهد در بخش غربی کوهسنگی افتتاح شد که بعد از انقلاب تغییر کاربری داده و در آن یک آسمانخراش ساخته شد. در سال های اخیر نیز در عین حال که هم چنان ماهیت تفرجگاهی این بوستان حفظ شده، اما ساخت چندین آسمانخراش در اطراف این پارک آسیب جدی به بافت سنتی و چشم اندازهای این پارک زده. در واقع بدون این آسمانخراش ها از بالای کوه های این پارک، حرم امام رضا، باغ های مشهد و مناظر زیبایی از این شهر در معرض دید همه قرار می گیرد.
مشخصات پارک کوهسنگی
برای گسترش هر چه بیشتر پارک کوهسنگی، طرح هایی پیش بینی و اجرایی شده. در واقع این پارک یک مجموعه تفریحی گردشگری می باشد. بخش های مختلفی از جمله باغ فرهنگی، باغ پذیرایی، باغ طبیعی، باغ سنگی، باغ ورزشی، باغ تفریحی و نیز باغ آرامگاه در این مجموعه ایجاد شده که باعث تفکیک کاربری و تفریحات این مجموعه شده و به بازدید کنندگان آن، دید و حق انتخاب بیشتری برای انتخاب نوع تفریح خود در این پارک می دهد.
همچنین قرار است به زودی یک دریاچه مصنوعی و یک جزیره مخصوص پرندگان در وسط آن، به زودی در پارک کوهسنگی احداث شود. از دیگر برنامه های توسعه ای در این پارک، ایجاد باغ موزه طبیعی و نیز رستوران های متعدد و متنوع بر بالای کوه و در کناره دریاچه می باشد. ساخت یک مجموعه تابستانی شهر بازی و نیز یک مجموعه سرپوشیده و نیز ساخت یک مونوریل تفریحی در اطراف کوه ها نیز در دستور کار قرار دارد.
موزه بزرگ خراسان در پارک کوهسنگی
یکی دیگر از بناهای موجود در پارک کوهسنگی، ساختمان موزه بزرگ خراسان می باشد که در معماری آن از سبک ساختمان سازی و طراحی کاخ کلات نادر الهام گرفته شده. این موزه بیش از 18 هزار متر مربع زیربنا دارد و اولین موزه استاندارد احداث شده کشور بعد از انقلاب است. از ابتدا قرار بود که این موزه در سال های پیش از انقلاب در پارک ملت مشهد احداث شود. اما به دلیل وقوع انقلاب و نیز جنگ، این طرح تا سال 1371 به تعویق افتاد. در نهایت بعد از برگزاری مسابقه ای برای طرح معماری این بنا بخشی از زمین منطقه کوهسنگی به آن اختصاص داده شد. عملیات اجرایی این پروژه سال 82 آغاز و سال 93 پایان یافت.
نمای بیرونی این موزه ی واقع شده در پارک کوهسنگی، الهام گرفته از بنای عمارت خورشید در کلات نادری و معماری داخلی آن، تحت تاثیر کارهای معمارمشهور استونیایی، لوئی کان است. همچنین در داخل عمارت، از سبک معماری ایرانی اسلامی همچون آینه کاری و سنگ کاری استفاده شده. این موزه 12 طبقه دارد که سه طبقه آن به عنوان موزه برای بازدید عموم در اختیار می باشد.
مجسمه های پارک کوهسنگی
در سال 1318، شهردار وقت میلان، در راستای گسترش مناسبات میان دو شهر مشهد و میلان، تعدادی مجسمه به شهردار مشهد اهدا کرد. از میان این مجسمه ها، دو عدد شیر سنگی، در ورودی پارک کوهسنگی قرار داده شد. همچنین دو مجسمه پیکره انسان در مقابل رستوران و تالار این بوستان و در کنار استخر بزرگ آن، نصب شد. البته پس از انقلاب دو پیکره انسانی به علت مغایرت با شئونات اسلامی از سطح این پارک جمع آوری شدند. همچنین تاجی که در بالای کوهسنگی نصب شده و نمادی از سلطنت پهلوی به شمار می رفت نیز همراه آنان برچیده شد.
مقبره های پارک کوهسنگی
با توجه به تاریخچه کهن پارک کوهسنگی در شهر مشهد، مقبره بسیاری از بزرگان نامی این شهر در کوهسنگی مدفون شده. بیشتر این آرامگاه ها در کنار پلی که به دامنه کوهسنگی ختم می شود و در انتهای خیابان رودکی یکم واقع شده قرار دارد. این بخش از پارک، فضایی بسیار خلوت، آرام و سرسبز دارد. در ابتدای ورود به این منطقه، آرامگاهی بزرگ در برابر ما قرار می گیرد که صاحب آن شیخ اسدالله یزدی می باشد. این شیخ از عرفا و حکیمان بنام قرن سیزدهم هجری شمسی بوده که تقوا و بی نیازی او از مال دنیا شهره بوده.
به او مکاشفات و معجزاتی نسبت داده می شود. وی همچنین در علومی مانند منطق، حکمت، ریاضی و ستاره شناسی نیز تبحر داشت. روایت شده که مکان فعلی مقبره وی، جایی بوده که وی در آن عبادت ها و ریاضت های شبانه بسیاری داشته. پس از مقبره وی یک هشت ضلعی بزرگ در برابر چشم قرار می گیرد که هفت قبر در آن واقع شده. صاحبان این قبور بزرگانی همچون شیخ سیف اللهی ایسی، آقا میرزا عسگری و پسرش و نیز برخی از مریدان آنها می باشند. آقا میرزا عسگری، مشهور به آقا بزرگ حکیم، یکی از فیلسوف ها و حکمای بزرگ شهر مشهد بوده. شیخ سیف اللهی ایسی نیز از علمای بنام شیعه محسوب می شود.
بعد از انقلاب و بعد از جنگ و زمانی که پیکر شهدای گمنام کشور که در فرایند تفحص شهدا، اجساد آنها به دست آمد، منطقه ای نیز در بالای کوه، به نام جبل النور ایجاد شد. در این منطقه، پیکر 8 شهید گمنام دفاع مقدس به خاک سپرده شد. زمانی که از مسیر اصلی به قله کوهسنگی صعود می کنیم، در کنار یک آبشار کوچک، عقب نشینی وجود دارد که جبل النور در آن واقع شده. مراسم هایی چون اقامه نماز و دعاهای مذهبی در کنار این مقبره ها انجام می شود.
دیدنی های اطراف پارک کوهسنگی
همه دیدنی های داخل شهر مشهد را می توان به عنوان جاذبه های گردشگری اطراف پارک برشمرد. برای نمونه پارک وکیل آباد که در انتهای بلوار وکیل آباد مشهد قرار گرفته از جمله آنهاست. پارک ملت مشهد نیز در حاشیه بزرگراه وکیل آباد و ضلع شمالی تقاطع آزادی، دیگر منطقه دیدنی اطراف پارک کوهسنگی محسوب می شود. این دو پارک از نظر کاربری، کارکردی شبیه به کوهسنگی داشته و به نوعی تفرجگاه های جایگزین این پارک محسوب می شوند.
تفریحات پارک کوهسنگی
همچون دیگر بوستان های بزرگ کشور، اصلی ترین تفریحی که در پارک کوهسنگی می توانید انجام دهید، طبیعت گردی و پیک نیک خانوادگی در فضاهای این پارک است. همچنین با توجه به تعداد بالای کافی شاپ ها و رستوران ها در این پارک و نواحی اطرافش، رستوران و کافه گردی نیز گزینه بعدی شما خواهد بود. دوچرخه سواری، پیاده روی و کوهنوردی سبک برای علاقمندان به تحرک و ورزش، انتخاب مناسبی در این پارک خواهد بود.
علاوه بر این طرفداران عکاسی می توانند مجموعه بسیار زیبایی از مناظر و چشم اندازهای زیبا را در این پارک شکار کنند. از دیگر تفریحات پارک کوهسنگی، قایق سواری می باشد. چرا که در مجموعه دریاچه جنوبی بوستان، برخی امکانات تفریحی چون قایق های موتوری پدالی، جت اسکی، قایق خانواده، ترامپولین و دیگر وسایل بازی محبوب کودکان چون، استخر توپ، شهربازی، زوربال استوانه، بایک ریسکینگ و نیز قطار کودک دائر است.
در نهایت آن که با توجه به استقرار موزه بزرگ خراسان در این پارک، هوادارن تاریخ و موزه گردی، می توانند از تجربه بازدید از این موزه بسیار لذت ببرند. در این موزه می توان از بخش هایی همچون اشیاء و نقش برجسته های مربوط به دوران دیرینه سنگی و قبل از اسلام، بخش های سفال و شیشه، فلز، چوب، فرش و منسوجات، نگارگری و کتابت همگی مربوط به دوره قاجار و نیز قرآن های نفیس و موزه کودک و نوجوان دیدار داشت.
بهترین زمان سفر به پارک کوهسنگی
مشهد یکی از مقاصد گردشگری چهارفصل ایران به حساب می آید. با توجه به آب و هوای معتدل این شهر، در هر کدام از فصل های سال که به مشهد سفر کنیم و از پارک کوهسنگی بازدید نماییم، می توانیم از حال و هوای آن لذت ببریم. البته در ایام تعطیلات مانند عید نوروز و تابستان، به دلیل تعداد بالای گردشگرها، شاید شلوغی پارک آزار دهنده باشد. اگر خلوت و آرامش ترجیح شماست، زمان هایی غیر ازتعطیلات بهترین گزینه می باشد. همچنین بعد از ظهرها و نیز عصر هنگام بهترین زمان ها برای صعود از قله های کوهسنگی و تماشا کردن چشم انداز زیبای شهر مشهد و حرم امام رضا می باشد.
پارک کوهسنگی مشهد کجاست
پارک کوهسنگی به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری شهر مشهد، از طریق خیابان کوهسنگی که خیابانی عریض و پر از درختان می باشد، تا ایستگاه راه آهن مشهد امتداد یافته و از این طریق به مرکز شهر مشهد پیوند خورده. خط دوی متروی مشهد متصل کننده کوهسنگی به دیگر مناطق این شهر می باشد. یک ایستگاه متروی ویژه نیز برای این پارک به نام ایستگاه کوهسنگی چند سالی است در نزدیکی این بوستان و روبروی درب شرقی آن افتتاح شده. ایستگاه اتوبوس کوهسنگی نیز در خیابان کوهسنگی در شرق پارک واقع شده.
آدرس پارک کوهسنگی، مشهد، بلوار کلانتری می باشد. البته این پارک سه ورودی مختلف، یکی در خیابان اصلی کوهسنگی، یکی از طرف بلوار کلانتری و دیگری نیز در شمال پارک از طرف ابوذر غفاری 37 دارد. این مجموعه همه روزهای هفته و به صورت شبانه روزی باز بوده و مجموعه های تفریحی آن نیز از 9 صبح تا 2 بامداد به بازدیدکنندگان ارائه خدمات می دهند. تلفن تماس این پارک 05138400265 می باشد که می توانید اطلاعات لازم را از طریق تماس با آن کسب کنید.
